jak długo rozwija się rak krtani
Przerzuty do skóry najczęściej powoduje rak piersi, rak prostaty, rak narządów rodnych, rak płuc, rak jelita grubego i rak pęcherza moczowego. Zmiany skórne towarzyszą również białaczkom. Przerzuty do skóry pojawiają się w okolicy chorego narządu, np. rak piersi powoduje zajęcie skóry w obrębie gruczołu piersiowego i klatki
Niektóre rodzaje są wolniejsze: na przykład rak piersi kanalików, rak kanałów tkankowych w piersiach, które wydają się być w kształcie rurki, zwykle trwa stosunkowo długo, aby rozwinąć. w badaniu opublikowanym w 2018 r.na temat raka piersi zbadano, jak nowotwory piersi rosły między diagnozą a operacją, i stwierdzono, że 64%
jak długo czeka się na wyniki MRI szyi. Rezonans magnetyczny szyi a tomografia komputerowa Na wstępie warto zaznaczyć, że rezonans magnetyczny – określany skrótowo czasem jako RM albo MRI, od angielskich słów „Magnetic Resonance Imaging” oznaczających obrazowanie tą metodą – nie radzi sobie z ukazywaniem wszystkich rodzajów
Rak trzustki rozwija się szybko i w ukryciu. Rak trzustki długo rozwija się w ukryciu. We wczesnym okresie nie daje charakterystycznych objawów. Jest to bardzo groźne, zwłaszcza że komórki nowotworowe tworzą się bardzo szybko. Rak trzustki często również daje przerzuty, które pogarszają stan chorego i uniemożliwiają skuteczne
Rak trzustki jest jednym z najpóźniej wykrywanych nowotworów o bardzo złych rokowaniach; Choroba bardzo długo rozwija się po cichu, a jej zarówno wczesne, jak i zaawansowane objawy mogą być bardzo mylące oraz łatwe do zbagatelizowania; Jednym z najczęściej pojawiających się sygnałów są stolce acholiczne.
negara bagian amerika serikat sebelah barat tts. Rak krtani według statystyk zajmuje ósme miejsce wśród chorób nowotworowych i pierwsze wśród guzów górnych dróg się iż, liczba pacjentów z rakiem krtani wzrasta co roku o ponad 5%. Choroba zwykle występuje u osób w wieku od 40 do 65 lat. Mężczyźni chorują 15-20 razy częściej niż kobiety. Rak krtani stanowi około 3% wszystkich ludzkich nowotworów złośliwych. Krtań jest organem górnej części układu oddechowego człowieka i organem tworzenia głosu. Łączy gardło z tchawicą, zawiera aparat osoby dorosłej krtań znajduje się na poziomie kręgów szyjnych IV-VI wzdłuż linii środkowej szyi. Powyżej dotyka kości gnykowej, poniżej przechodzi do tchawicy, za nią jest pokryta włóknem i komunikuje się z gardłem. Przednia powierzchnia krtani pokryta jest mięśniami, powięzią i ma złożoną budowę anatomiczną – zawiera chrząstki, więzadła, wiele mięśni i stawów. Duża chrząstka tarczycy, zwana też jabłkiem Adama, jest wyczuwalna na szyi, u mężczyzn wystaje znacznie do krtani:oddechowy - regulacja oddychania zewnętrznego, jego głębokości i rytmu;izolujące (ochronne) - ochrona dróg oddechowych przed spożyciem pokarmu podczas połykania, wchłanianie szkodliwych zanieczyszczeń z powietrza (w tym celu dochodzi do skurczu krtani), ewakuacja na zewnątrz poprzez kaszel uwięzionych w drogach oddechowych obcych cząstek;wokalny (fonacyjny) - tworzenie samogłosek i części spółgłosek, gdy powietrze przechodzi przez krtani to nowotwór złośliwy wywodzący się z tkanki się raka krtani w odcinku dolnym (2%), środkowym (28%) i górnym (70%). Rak, który występuje w krtani dolnej, charakteryzuje się intensywnym naciekaniem. W środkowej części guz z reguły znajduje się na jednym ze strun głosowych, co prowadzi do zmiany tworzenia głosu. Objawy raka krtani są bardzo zróżnicowane i zależą od formy i miejsca wzrostu guza, stopnia jego rozprzestrzeniania się. Początkowy okres choroby charakteryzuje się niewielkimi i często utajonymi oznaki guza krtani, raka na krtani są niespecyficzne, są podobne do objawów wielu chorób zapalnych, trudno jest przez nie podejrzewać proces onkologiczny, a ponadto określić jego objawy raka krtanitemperatura podwyższona;osłabienie;zmęczenie;ogólne złe samopoczucie;senność;brak objawy różnią się w zależności od miejsca rozwoju krtani pod strunowy charakteryzuje się:suchość i ból gardła;dyskomfort i ból podczas połykania, promieniujący do ucha po stronie rozwoju nowotworu, dławienie;uczucie ciała obcego w krtani;cichy nowotworu na strunach głosowych:zmiana głosu, utrata dźwięczności i melodii;chrypka i z rozwojem guza w okolicy podgłośniowej pacjenci skarżą się na:napadowy suchy kaszel;zaburzenia głosu;powiększenie szyjnych węzłów chłonnych;nieodczuwanie wszystkich smaków;problemy z późnym okresie, gdy rak dowolnej lokalizacji wrasta do światła krtani, pojawiają się trudności w oddychaniu, ataki astmy, cuchnący oddech, kaszel z zakrzepami krwi. Z powodu dyskomfortu podczas połykania pacjent ogranicza przyjmowanie pokarmu, rozwija się jego krtani czynniki ryzykaIstnieje wiele czynników predysponujących, które negatywnie wpływają na organizm człowieka i stwarzają dogodne warunki do rozwoju złośliwego guza krtani. Czynniki do powstania raka krtani:Rak krtani (rak jamy ustnej i gardła, obrzęk gardła) występuje najczęściej u osób palących. Im dłuższa historia palenia, tym większe ryzyko zachorowania na raka krtani przez witamin B i A może również przyczynić się do raka są osoby ze słabym układem odpornościowym - z chorobami wrodzonymi, zakażone wirusem ryzyko kontaktu ze szkodliwymi chemikaliami, takimi jak pył drzewny, farby, lakiery wywołane przez wirusa HPV mogą dalej przerodzić się w złośliwe guzy o szerokiej podstawie;Leukoplakia;Pachyderma;Dyskeratoza;Torbiele komorowe;Przewlekłe procesy zapalne;Stosowanie produktów podrażniających błony śluzowe;Szkodliwe warunki pracy i życia;Stałe napięcie strun choroby o charakterze przewlekłym mogą wywoływać rozwój raka krtani. W przypadku nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny tworzy się sprzyjające środowisko do tworzenia i wzrostu komórek krtani rozpoznaniePodczas wizyty wstępnej lekarz zbiera wywiad medyczny na temat dolegliwości, pyta o obecność czynników prowokujących, przeprowadza badanie wzrokowe, palpację szyi, laryngoskopię pośrednią - badanie krtani lusterkiem na długim zakrzywionym utrzymujących się podejrzeniach powstawania guza pacjentowi przepisuje się bezpośrednią laryngoskopię . Jest to inwazyjna procedura diagnostyczna, podczas której bada się krtań, tchawicę i oskrzela za pomocą laryngoskopu (metoda twarda) lub elastycznego fiberoskopu. Z reguły podczas bezpośredniej laryngoskopii wykonuje się biopsję nowotworu - pobranie biomateriału do analizy cytologicznej i wczesnych stadiach oznaczanie markerów nowotworowych SCC i CYFRA 21-1 jest uważane za skuteczną metodę diagnostyczną . W celu analizy markerów nowotworowych od pacjenta pobiera się krew celu oceny stopnia naciekania nowotworu, uszkodzenia węzłów chłonnych, obecności przerzutów w odległych narządach i tkankach stosuje się dodatkowe procedury: CT lub MRI , badanie PET , biopsję węzła wartowniczego , scyntygrafię , RTG .Rak krtani leczenieTaktykę leczenia chorych na raka krtani opracowuje onkolog kliniczny. Uwzględnia to rodzaj guza, stopień rozprzestrzeniania się choroby, aktualny stan pacjenta, jego wiek, współistniejące patologie razie potrzeby można zastosować wszystkie metody leczenia pacjentów z rakiem krtani i krtani i gardła: operację, radioterapię (radioterapię raka krtani) i chemioterapię w przypadku raka krtani. Chemioterapia nie jest stosowana jako samodzielne leczenie raka krtani. Jego połączenie z radioterapią lub metodami chirurgicznymi znacznie poprawia wyniki. Często stosuje się kombinowaną metodę leczenia - radioterapię raka krtani, chemioterapię i zabieg chirurgiczny. Terapia zachowawczaRadioterapia jest prawie zawsze pierwszym krokiem w leczeniu . Stosuje się go w leczeniu raka krtani w środkowej części, który charakteryzuje się wysoką promieniotwórczością, a także w nowotworach górnych i dolnych rejonów krtani, stadia I-II. Napromienianie łączy się czasem z natlenianiem hiperbarycznym - nasyceniem krwi tlenem w specjalnej komorze. Zabieg ten wzmacnia działanie promieni na zwyrodniałe komórki i zmniejsza uszkodzenia zdrowych raka krtani w stadium III-IV, zlokalizowanego w górnej części narządu, rozpoczyna się od chemioterapii . Chemioterapia jest nieskuteczna w przypadku krtani dolnej i i chemioterapia mogą być stosowane w celowana to celowane działanie leku na receptor naskórkowego czynnika wzrostu. W raku krtani duża ilość białka receptora EGFR często znajduje się na powierzchni komórek nowotworowych, co stymuluje podział komórek. Leczenie operacyjneCzasami leczenie zachowawcze jest wystarczające w przypadku raka krtani w stadium I-II. Jeśli okazało się to nieskuteczne, a także z guzem wykrytym w stadium III-IV, zaleca się interwencję chirurgiczną. Radioterapia jest zawsze wskazana przed operacją w celu zmniejszenia rozmiaru guzach I-II stopnia lekarze starają się przeprowadzić resekcję narządową : hemilaryngektomię - usunięcie jednego struny głosowej, laryngektomię nadgłośniową - usunięcie części krtani powyżej aparatu wczesnych stadiach można zastosować usunięcie guza laserem za pomocą endoskopu. Zaletą tej metody jest niski uraz, wadą brak możliwości pobrania próbki tkanki do badania późniejszych stadiach choroby konieczne jest uciekanie się do radykalnych operacji: chordektomia - całkowite usunięcie strun głosowych, całkowita laryngektomia. W takim przypadku pacjent całkowicie traci pomocniczeOprócz bezpośredniego usunięcia złośliwej formacji wykonuje się również inne operacje przypadku przerzutów raka krtani do regionalnych węzłów chłonnych lub gdy istnieje wysokie ryzyko przerzutów, węzły te są wycinane wraz z otaczającą tkanką. Przy całkowitym usunięciu krtani pacjent potrzebuje tracheostomii - otworu w tchawicy utworzonego chirurgicznie. Podczas wykonywania tracheostomii górny koniec tchawicy przyszywa się do skóry rak krtani utrudnia jedzenie, pacjentowi zakłada się rurkę gastrostomijną , która prowadzi bezpośrednio do razie potrzeby, po rozległej interwencji chirurgicznej, wykonuje się plastykę rekonstrukcyjną - operacje, które pozwalają przynajmniej częściowo przywrócić funkcje usuniętych krtani rokowanieRokowanie choroby zależy od tego, jak wcześnie zostanie wykryty guz. Niestety, guzy krtani często są diagnozowane późno ze względu na niespecyficzność wczesnych objawów. Jeśli guz zostanie wykryty w stadium I, pięcioletnia przeżywalność wynosi 85%, w II - 70%, w III - 60%, w IV stadium spada do 20%.Na początku chemioradioterapii we wczesnych stadiach stabilną remisję osiąga się w 85-95% przypadków, w późniejszych stadiach - w 30-40%.Nowotwory krtani górnej dają przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych w 35-45% przypadków, dolny - w 15-20%. W okolicy strun głosowych sieć limfatyczna jest słabiej rozwinięta, dlatego guz tego odcinka rzadko i późno daje przerzuty. Nieleczony rak krtani trwa od roku do trzech lat. Prognozę 85-90% przypadków całkowitego wyzdrowienia podaje się tylko wtedy, gdy guz zostanie wykryty wcześnie, leczenie rozpoczyna się w odpowiednim czasie i jest całkowicie krtani zapobieganieŚrodki zapobiegawcze ograniczają się do eliminacji czynników wywołujących chorobę, a także do leczenia patologii przedrakowych. Można więc wyróżnić następujące podejścia:Unikanie palenia tytoniu, unikanie alkoholu, zwłaszcza mocnych napojów środków ochrony osobistej przed szkodliwym działaniem chemikaliów podczas pracy z do specjalisty przy pierwszych objawach patologii krtani: przedłużający się kaszel, chrypka, uczucie ciała obcego, otolaryngologa w obecności przewlekłych chorób zapalnych narządów ENT, w szczególności zapalenia zauważamy, że wraz z pojawieniem się długotrwałej chrypki należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem i nie odmawiać proponowanego badania i leczenia.
Jedzą, piją, lulki palą… na raka apetyt mają? Rak krtani występuje najczęściej u osób palących tytoń (wdychających dym tytoniowy) oraz nawykowo pijących alkohol wysokoprocentowy. Uważa się, że te dwa czynniki są odpowiedzialne za 90% zachorowań na raka krtani i gardła, a ponadto mężczyźni częściej niż kobiety na niego zapadają. Rak krtani – Co to jest porcja dymu? Dymek,buch, zaciągnięcie, czyli wprowadzenie do płuc, z jednym wdechem pewnej objętości dymu papierosowego to jedna porcja. Palacz, paląc papierosa wprowadza do organizmu około 10-12 porcji dymu, paląc dziennie 20 papierosów wprowadza około 240 porcji dymu. Po 20 latach palenia kumulatywna dawka dymu to ponad 1,5 MILIONA porcji! Inhalacja dymu wprowadza do organizmu palacza rakotwórcze substancje chemiczne, które: utrudniają przenoszenie tlenu- przez co szybciej się męczymy, tkanki są niedotlenione, obniżają odporność- zwiększa się podatność na infekcje, zwłaszcza górnych dróg oddechowych, obniżają poziom antyoksydantów, które są nam potrzebne by bronić się przed zmianami w komórkach mogących prowadzić do rozwoju nowotworów, mogą wywoływać uszkodzenie DNA komórki i wprowadzać „błąd” w kodzie genetycznym, a stąd już tylko parę kroków by powstał nowotwór. Do dalszych czynników zewnętrznych, które mogą warunkować rozwój raka krtani należą ciała rakotwórcze zawarte w spalinach materiałów pędnych, w asfalcie, parach olejów mineralnych a także pył azbestowy i pary kwasu chromowego. Niektórzy badacze do zewnętrznych czynników szkodliwych, ważnych w patogenezie raka krtani zalicza również niedobór witaminy A w ustroju, co sprzyja przekształcaniu komórek nabłonka w komórki rakowe. Najnowsze doniesienia odnoszą się jednak do tego odkrycia bardzo sceptycznie. Stany przedrakowe krtani i gardła W ok. 20% przypadków rak krtani poprzedzony jest przez pewne choroby krtani i gardła, które sprzyjają jego rozwojowi. Na pierwszym miejscu wymienia się przewlekłe zapalenia krtani. Do rzadziej wymienianych stanów przedrakowych należą brodawczaki krtani i gardła, leukoplakie, keratozy i pachydermie. Co może sugerować raka krtani – rak krtani objawy Chrypka. każda odbiegająca od normy zmiana barwy głosu nie związana z infekcją, powinna skłonić do kontaktu z lekarzem foniatrą lub laryngologiem. Utrzymywanie się chrypki ponad 2 tygodnie pomimo typowego leczenia przeciwzapalnego i przeciwobrzękowego jest wskazaniem do konsultacji. Zaburzenia głosu w miarę postępu choroby mogą przejść w bezgłos (afonia). Świst krtaniowy(stridor) świadczy o znacznym zwężeniu światła głośni (struny głosowe są zaciśnięte). Stridor jest objawem fizykalnym charakteryzującym się szorstkim dźwiękiem, wytwarzanym prze turbulencje powietrza oddechowego, przeciskającego się poprzez zwężone światło krtani lub tchawicy. Trudności w oddychaniu – duszność (dyspnoe) jest objawem późnym, zachodzi konieczność wzmożenia czynności oddechowej dla zachowania sprawności organizmu. Rozróżniamy duszność wysiłkową, spoczynkową i duszenie się (asfiksja), ekstremalna postać duszności występująca zwykle w stanach bezpośredniego zagrożenia życia. Kaszel – suchy, długotrwały i oporny na leczenie kaszel też może być symptomem. Zaburzenia przełykania(dysphagia ) są spowodowane upośledzeniem czynności okolicy, w której droga pokarmowa krzyżuje się z drogą oddechową. Zachłystywanie się, zaburzenia czynnościowe (globus histericus)- wrażenie obecności ciała obcego albo ściskania w gardle, które ustępuje podczas spożywania pokarmów lub picia płynów. Ból przy przełykaniu odynophagia) może być spowodowana naciekaniem pni nerwów czuciowych przez nowotwór lub zakażeniem rozpadającego guza, co zwykle występuje w zaawansowanym okresie choroby. W tym czasie odynofagii towarzyszy cuchnący zapach z ust i niekiedy krwioplucie. Jeżeli dojdzie do nacieku głębszych warstw gardła, może dojść do szczękościsku. Rak gardła – jak wykryć? Laryngoskopia pośrednia (lusterkowe badanie krtani) Badanie stroboskopowe krtani (badanie światłem przerywanym) – podstawowa metoda oceniająca czynność fonacyjną głośni Laryngoskopia bezpośrednia, fiberoskopia nosogardła z oceną krtani, mikrolaryngoskopia – zobacz film Badania obrazowe: zdjęcia rentgenowskie, ultrasonografia, tomografia komputerowa, magnetyczny rezonans jądrowy, tomografia emisyjna pozytronowa, angiografia Metody leczenia raka krtani Operacyjne, opcjonalnie laserem CO2. Wybór metody leczenia operacyjnego zależy zawsze od rozległości i zaawansowania zmian nowotworowych Laryngectomia – wycięcie krtani w zaawansowanym nowotworze. Chemioterapia, prócz tradycyjnych leków ostatnimi czasy pracuje się nad lekami, które blokują substancje wydzielane przez guz, które zwiększają jego ukrwienie i wzrost. Radioterapia (napromienianie), prócz tradycyjnej radioterapii, która prócz niszczenia guza może wpływać na okoliczne tkanki, obecnie pracuje się nad nową techniką wykorzystującą protony, które precyzyjnie trafiają tylko w guz. Niestety nie jest to jeszcze rutynowa praktyka. Leczenie skojarzone: chirurgiczne, radioterapia, chemioterapia Fototerapia, pacjent otrzymuje lek, który sprawia, że komórki nowotworowe są bardziej wrażliwe na światło, wtedy są naświetlane za pomocą lasera, który je niszczy. Technika ta jednak, może być stosowana tylko w bardzo wczesnym stadium raka. Rak krtani – prognozy na przyszłość Jeszcze w fazie eksperymentalnej są badania, które wskazują, że kilka genów takich jak TP53 odgrywają dużą rolę w rozwoju raka krtani. W przyszłości możliwe, że będzie można wykorzystać jego wykrywanie jako diagnostykę nowotworu. Kolejną jego funkcją może być pomoc w wyznaczaniu marginesu, z którym ma być wycięty guz, by już nigdy nie powrócił. W Stanach Zjednoczonych wykonuje się też inne nowoczesne operacje, w tym tak zwaną przezustną operację z użyciem robotów. Zamontowane na długich wysięgnikach narzędzia pozwalają na precyzyjne wycięcie guza, dodatkowo technika pozwala na wykonywanie mniejszych nacięć w obrębie szyi, dzięki czemu mniej jest też powikłań. Rak gardła Zobacz także: Badanie poligraficzne Badania słuchu Centralne testy słuchowe Chrapanie Leczenie chrapania Fiberoskopia Operacje zatok FESS Przycięcie migdałków podniebiennych Wycięcie migdałków Brodawczaki krtani Szumy uszne Krzywa przegroda nosowa
Jednym z najczęściej zadawanych pytań w przypadku raka i nowotworów złośliwych pytanie o to, jak doszło do jego powstania. Każdy nowotwór złośliwy oraz rak, który jest rodzajem nowotworu złośliwego, charakteryzuje się zaburzonym, odmiennym od zdrowej tkanki sposobem wzrostu oraz możliwością tworzenia przerzutów w innych lokalizacjach, które dalej same rosną jako nowe ogniska nowotworu. Nowotwór złośliwy (neoplasma malignum) – tkanka utworzona z komórek o niskim zróżnicowaniu (mniejszym zróżnicowaniu niż tkanka, z której się rozwija), powstała na skutek niepohamowanego rozrostu, naciekająca naczynia limfatyczne i naczynia krwionośne. Komórki nowotworowe wnikające do naczyń są przenoszone do węzłów chłonnych lub innych narządów, dając przerzuty nowotworowe. Nowotwory wywodzące się z tkanki nabłonkowej noszą nazwę raków (carcinoma), zaś wywodzące się z tkanki mezenchymalnej – mięsaków (sarcoma). Zdrowe komórki dzielą się i rozwijają w sposób zaprogramowany w ich materiale genetycznym. Gdy mnożące się komórki osiągną zaprogramowaną wielkość i dotkną innych komórek – jest to dla nich sygnał, że dalej nie mogą się mnożyć i proces podziału komórkowego zostaje zahamowany. W przypadku komórek nowotworowych sytuacja wygląda zupełnie inaczej, proces namnażania się komórek nowotworowych nie podlega naturalnym mechanizmom kontroli podziałów. Nowotwór rośnie bez względu na otaczające go tkanki. Dochodząc do ściany naczyń krwionośnych lub limfatycznych komórki nowotworowe dalej się dzielą, wnikając do wnętrza naczyń. Oderwane komórki nowotworowe wędrują drogą naczyń chłonnych i osiedlają się w węzłach chłonnych, tworząc w nich przerzuty. Komórki nowotworowe, które przedostały się do naczyń krwionośnych, przemieszczają się w raz z krwią do różnych narządów i zagnieżdżając się w nich tworzą przerzuty odległe. Jeśli guz nowotworowy rozwija się w obrębie przewodu pokarmowego, komórki nowotworowe mogą przejść do żyły wrotnej, która dochodzi do wątroby, i tam rozwijać się jako przerzuty w tym narządzie. Jeśli komórki nowotworowe złuszczają się z powierzchni guza do jamy otrzewnej, mogą w bezpośredni sposób wszczepiać się w otrzewną pokrywającą narządy jamy brzusznej lub otrzewną pokrywającą od wewnątrz powłoki powodując przerzuty do otrzewnej. Jak dochodzi do powstania komórek nowotworowych w zdrowym organizmie? Terminem „kancerogeneza”, „karcinogeneza” określa się ogólnie proces prowadzący od przemiany zdrowej komórki w wyniku mutacji aż do powstania nowotworu złośliwego. Jest on zazwyczaj długotrwały, trwa średnio około 5 lat, ale może być to nawet 10 lat i więcej. Taki czas jest potrzebny na powstanie guza nowotworowego wielkości około 1 cm, który może zostać wykryty za pomocą badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny czy USG. W badaniach profilaktycznych, takich jak mammografia, kolonoskopia, badania ginekologiczne z biopsją szyjki macicy i inne, można wykryć guzy nowotworowe o mniejszej wielkości, a nawet zmiany przednowotworowe, które nie przekształciły się jeszcze w raka naciekającego. Rak nie-naciekający (rozwijający się w miejscu, in-situ), to rak rozwijający się w powierzchownej warstwie nabłonka, nie przechodzący przez błonę podstawną, która oddziela nabłonek od warstwy, w której znajdują się naczynia krwionośne i limfatyczne. Rak nie-naciekający nie daje przerzutów drogą krwi i układu chłonnego. Jeśli rozwijający się nowotwór przejdzie poprzez błonę podstawną, może wnikać do naczyń krwionośnych i limfatycznych i dawać przerzuty do węzłów chłonnych i narządów odległych. Taki nowotwór nazywamy rakiem naciekającym. Bez względu na to jak długo trwa proces rozwoju nowotworu, jego pierwotną przyczyną jest uszkodzenie normalnej, zdrowej komórki skutkujące jej przemianą w komórkę nowotworową. Wyróżnia się 3 etapy karcinogenezy: I. Inicjacja. W wyniku uszkodzenia określonego genu w DNA zdrowej komórki organizmu dochodzi do powstania pojedynczej mutacji. Uszkodzenie to może być wynikiem wielu różnych czynników, takich jak wrodzone mutacje genowe, czynniki zewnętrzne (fizyczne i chemiczne) a także zakażenie wirusami. Jeśli uszkodzenie nie zostanie naprawione lub komórka nie obumrze w wyniku apoptozy, zostaje zainicjowany proces przemiany nowotworowej. II. Promocja Etap karcinogenezy polegający na dalszym rozwoju zmian genetycznych w DNA komórki prowadzących do przemiany zmutowanej komórki w komórkę nowotworową, posiadającą zdolną do dzielenia się (namnażania) w niekontrolowany sposób. Ten etap może trwać nawet kilka lat. Ostatni etap karcinogenezy, w którym w wyniku procesu namnażania się komórek nowotworowych i ich różnicowania się dochodzi do powstania guza nowotworowego. Nowotwór nabiera zdolności do naciekania tkanek oraz tworzenia przerzutów. Proces ten może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Rys. 1. Etapy karcinogenezy Mechanizmy genetyczne powstawania nowotworu Mutacje genów w DNA zdrowych komórek są zasadniczą przyczyną powstawania komórek nowotworowych i idącego w ślad za tym rozwoju nowotworu. Należy odróżniać te dwa procesy, gdyż inne jest są ich mechanizmy. Przemiana komórki zdrowej w komórkę nowotworową powstaje w wyniku uszkodzenia DNA. Proce ten nosi nazwę onkogenezy. Uszkodzenie DNA odbywa się w wyniku mutacji pojedynczych genów lub chromosomu. Do zmiany w układzie genów może dojść także poprzez dołaczenie do nich genów wirusa. Tak zmieniony gen nosi nazwę onkogenu, zaś gen w zdrowej komórce, odpowiedzialny za podziały komórkowe, który może ulec transformacji w onkogen nosi nazwę protoonkogenu. Uszkodzenia DNA komórek w organiźmie nie są niczym rzadkim. Nadzór nad nimi sprawuje układ odpornościowy, który rozpoznaje i kontroluje uszkodzenia powstające w komórkach. Jeśli układ odpornościowy otrzymuje informację (sygnał) że w danej komórce doszło do mutacji genowej, poprzez sieć białek sygnałowych zahamowuje jej rozwój, blokując jej podział do czasu naprawy uszkodzenia, albo, jeśli naprawa taka nie jest możliwa, uruchamia mechanizm samozniszczenia komórki zwany apoptozą. Geny, które są odpowiedzialne za powstrzymywanie uszkodzonych komórek przed dalszymi podziałami noszą nazwę genów supresorowych. Jednak i te geny, odpowiedzialne za nadzór nad prawidłowym procesem podziałów komórkowych także mogą ulec mutacji i wówczas nadzór nad uszkodzonymi komórkami nie jest dostateczny. W takiej sytuacji komórka nowotworowa powstała wskutek zmian określanych jako inicjacja karcinogenezy ma możliwość przejścia do dalszych etapów rozwoju, jakimi są promocja i progresja. Do takich genów, które są odpowiedzialne za produkcję białek hamujących dzielenie się komórki, jeśli jest ona uszkodzona, należą BRCA1, BRCA2, p53, APC, PTEN. Tab. 1. Mutacje genów supresorowych i związane z nimi nowotwory Nazwa genuUwagiNowotwórMożliwe wykrycie w badaniach genetycznych p53Występuje w około 50% wszystkich nowotworów, powoduje apoptozę komórki uszkodzonej, naprawia komórkę uszkodzoną promieniami UV. Osoby z rozpoznaną mutacja powinny unikać narażenia na promieniowanie jonizujące (promieniowanie rentgenowskie)Rak jelita grubegoRak żołądkaRak płucaGlejak mózguMięsakiBiałaczkiZespół Li-FraumeniInnetak BRCA1Zachorowanie na raka piersi występuje u ponad 70% nosicielek mutacji tego genu. Zaleca się wykonanie zabiegu usunięcia gruczołów piersiowych w czasie ustalonym wspólnie przez lekarza i pacjentkę. Zachorowanie na raka jajnika wynosi ponad 40%. Zaleca się wykonanie obustronnego wycięcia jajników jako postępowania profilaktycznego po 35 Rak piersiRak jajnikatak BRCA2Mutacja tego genu rzadziej prowadzi do wystąpienia raka piersi i/lub raka jajnika w porównaniu do mutacji w genie BRCA1. Cechą charakterystyczną mutacji genu BRCA2 jest występowanie innych nowotworów przewodu piersiRak jajnikaRak żołądkaRak jelita grubegoRak trzustkitak RET1Badanie wykonuje się u osób pochodzących z rodzin, w których często występował rak tarczycyRak rdzeniasty tarczycyZespół MEN IItak APCMutacja genu występuje w rodzinach, w których występuje zespół polipowatości rodzinnej. Mutacja genu APC daje 100% pewność, że powstanie nowotwór złośliwy jelita grubego i jest wskazaniem do zabiegu pankolektomii (usunięciu całego jelita grubego z częścią odbytnicy)Rak jelita grubegotak Gly84GluBadanie wykonywane w przypadku osób z rodzin, w których często występuje rak prostatyBadanie wykonywane w przypadku osób z rodzin, w których często występuje rak prostatyRak prostaty (dziecziczny)tak CHEC2W Polsce nosicielstwo mutacji w tym genie wynosi 1%Rak nerkiRak piersiRak jelita grubegoRak tarczycytak CDH1Mutacja genu e-kadhedryny zwiększa ryzyko zachorowania przed 45 rokiem życiaRak żołądkatak (rzadko wykonywane) RB1Mutacja tego genu występuje rzadko, około 1/ urodzeńSiatkówczaktak Czynniki fizyczne powodujące powstawanie mutacji w genach komórek (czynniki fizyczne karcinogenezy) Czynnikami fizycznymi, które mogą doprowadzić do uszkodzenia genów jest promieniowanie jonizujące (rentgenowskie), promieniowanie ultrafioletowe UV, temperatura czy podrażnienia mechaniczne. O ile rola promieniowania jonizującego w procesie karcinogenezy jest powszechnie znana, o tyle zagrożenie ekspozycją na promieniowanie UV jest znane, ale często ignorowane - nadmierne opalanie się czy korzystanie z solariów prowadzące do powstania czerniaka. Innym czynnikiem fizycznym, o którym należy pamiętać, jest długoczasowe uszkodzenie nabłonka w wyniku tarcia (np. protezy zębowe). Podobny mechanizm obserwowany jest u osób spożywające bardzo ostre potrawy. Powtarzające się długoletnie procesy naprawcze ciągle uszkadzanych tkanek mogą zainicjować proces karcinogenezy prowadzący do powstania raka jamy ustnej czy raka przełyku. Jedną z form długoletniego drażnienia tkanek i powstania przemian nowotworowych jest ekspozycja pracowników na pył azbestowy. Drobne igiełki azbestu wbijają się w tkankę płucną i poprzez długotrwałe drażnienie prowadzą do powstania pierwotnego nowotworu opłucnej – międzybłoniaka (mesothelioma). Jeszcze innym przykładem nowotworu, który może rozwinąć się w skutek czynników fizycznych jest rak wargi, powstały w wyniku wieloletniego uszkadzania termicznego u palaczy fajek. Chemiczne czynniki karcinogenezy Jednym z najbardziej znanych czynników chemicznym prowadzących do karcinogenezy jest alkohol. Podobnie jak czynniki fizyczne, alkohol uszkadza zdrowy nabłonek przewodu pokarmowego, prowadząc do nasilenia procesów regeneracyjnych (naprawczych). Wzmożona aktywność komórkowa w tych procesach może doprowadzić do powstania komórek nowotworowych. Do najczęstszych nowotworów związanych ze spożywaniem alkoholu należy rak przełyku, rak żołądka czy rak gardła. Nikotyna, która uszkadza gen p53 oraz około 40 innych substancji smolistych zawierających takie związki rakotwórcze jak np. arsen, nikiel, polon, kadm, benzen, dibenzoakrydyna są przyczyną powstawania nowotworów związanych z paleniem tytoniu. Do nowotworów tych należą raki płuc, gardła, krtani, jamy ustnej ale także nowotwory przewodu pokarmowego powstałe w skutek działania związków rakotwórczych przenoszonych przez ślinę, jak rak żołądka czy rak trzustki. Ponadto wymienione substancje, przenikając do krwi, są przenoszone do innych narządów w których działają rakotwórczo (np. do pęcherza moczowego). Istnieje olbrzymia ilość zbadanych substancji chemicznych o działaniu rakotwórczym. W poniższej tabeli przedstawiono ich przykłady z podaniem nowotworów, których mogą być przyczyną. Tab. 2. Substancje chemiczne powodujące powstawanie nowotworów Substancja chemicznaNowotwórOsoby narażone alkoholRak przełykuRak żołądkaRak gardłaRak trzustkiRak wątrobyOsoby nadużywające alkoholu Nikotyna i inne substancje zawarte w dymie tytoniowymRak płucRak jamy ustnejRak gardłaRak przełykuRak żołądkaRak trzustkiRak pęcherza moczowegoPalacze tytoniu (papierosy, cygara, fajka)Osoby żujące tytoń (snus) AzbestMiędzybłoniak opłucnejPracownicy zakładów przerobu azbestu, osoby mające kontakt z azbestem (eternit) Węglowodory aromatyczneRak żołądkaOsoby często spożywające potrawy grilowane RadonRak płucGórnicy (szczególnie palący tytoń) Spaliny samochodowe (różne karcinogeny)Rak płucRak pęcherza moczowegopracownicy kolei, kierowcy zawodowi Azotany i azotyny, przekształcające się w organiźmie do nitroazotanówRak żołądkaRak jelita grubegoOsoby spożywające żywność konserwowaną lub wędzoną (warzywa, produkty mięsne) Wirusy jako przyczyna powstawania nowotworów Działanie wirusów onkogennych (onkowirusów) polega na wbudowaniu części własnych genów w genom komórki człowieka lub uszkodzeniu genów zdrowej komórki. Uważą się, że wirusy onkogenne są odpowiedzialne za około 15% wszystkich nowotworów. Onkowirusy mogą zawierać DNA (adenowirusy) lub RNA (retrowirusy). Profilaktyka w przypadku nowotworów wywoływanych przez wirusy polega na stosowaniu szczepionek lub unikania narażenia na infekcję. Przykłady nowotworów, których powstanie może być wynikiem zakażenia onkowirusami przedstawiono w poniższej tabeli. Tab. 3. Wirusy powodujące powstawanie nowotworów WirusNowotwórPotencjalna droga zakażenia HPV – wirus brodawczaka ludzkiegoRak szyjki macicyRak prąciaRak pochwyRak odbytuRak jamy ustnejDroga płciowa HPV – wirus brodawczaka ludzkiegoRak kolczystokomórkowy skóryKontakt ze skórą osób zakażonych HPV 8Mięsak KaposiegoDroga płciowa HTLV 1Białączka typu T dorosłychPrzenoszony przez krew, mleko ludzkie i męskie nasienie EBV - Wirus Epstain-BarrChłoniaki typu BChłoniaki z komórek TChłoniak BurkittaZiarnica złośliwaRak żołądka80%-90% ludzi jest nosicielami, droga płciowa, przez ślinę Wirus zapalenia wątroby typu B i C (HBV, HCV)Rak pierwotny wątrobyKontakt z krwią zakażoną wirusami, przetoczenia niesprawdzonych odpowiednio preparatów krwi, droga płciowa Opracowanie: dr hab. n. med. Tomasz Jastrzębski, prof. ndzw. GUMed Klinika Chirurgii Onkologicznej Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku » powrót na początek strony
Rak krtani należy do nowotworów głowy i szyi. Najczęściej rozwija się na strunach głosowych (60–75% guzów) lub powyżej strun (25–40%). Tylko niecałe 5% raków krtani zlokalizowanych jest poniżej strun krtani najczęściej rozwija się u osób palących papierosy a szczególnie niezdrowe jest połączenie palenia z częstym spożywaniem alkoholu. U osób palących tytoń i spożywających alkohol ryzyko zachorowania szacuje się na 100 – 330-krotnie wyższe niż u innych osób. Należy też pamiętać, że równie niebezpieczne co palenie papierosów, jest przyjmowanie tytoniu w innej postaci, np. jego innych czynników ryzyka zachorowania na raka krtani należy zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), niedożywienie (niedobór witamin z grup A i B), osłabienie układu immunologicznego, refluks żołądkowo-przełykowy. Częściej chorują mężczyźni i osoby powyżej 55 roku życia oraz osoby, które w związku z wykonywanym zawodem narażone są na czynniki rakotwórcze (stolarze, malarze, pracownicy przemysłu chemicznego, paliwowego, metalurgicznego i tekstylnego).Pierwszym objawem raka krtani, zwłaszcza jeśli rozwija się w środkowej części tego narządu, jest chrypka. Należy pilnie udać się do otolaryngologa, jeśli pomimo leczenia, utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie. Inne objawy, które towarzyszą rakowi krtani, to zaburzenia połykania (dysfagia), ból przy połykaniu (odynofagia), szmer krtaniowy (stridor), nawracający ból ucha, przewlekły kaszel, nieprzyjemny zapach z ust, obrzęk szyi, duszność, ból lub uczucie obcego ciała w w raku krtani zależy od stopnia zaawansowania i umiejscowienia nowotworu. Podobnie jak w innych chorobach nowotworowych, ważne jest jak najwcześniejsze wykrycie Maja KochanowskaŹródła: Marcin Śniadecki “Kryteria rozpoznawania i wczesne objawy chorób nowotworowych”, Via Medica, Gdańsk 2015.
Nowotwór złośliwy krtani, rak krtani lac. Carcinoma laryngis ang. Malignant neoplasm of the larynx Rak krtani jest to choroba, która dotyczy krtani, gardła i innych struktur, jakie znajdują się w pobliżu wyżej wymienionych narządów. Rak krtani jest jedynym nowotworem, który może pojawić się w tej części ciała. Nowotwór krtani występuje cztery razy częściej u mężczyzn niż u kobiet i zwykle pojawia się niewcześniej niż po 40- tym roku życia, a najczęstsze przypadki obserwuje się u osób po 60- tym roku życia. Można wyróżnić różne rodzaje raka krtani: • Rak płaskonabłonkowy krtani. Jest to najczęściej występujący typ nowotworów krtani. Wynika z komórek, które znajdują się w błonie wyściełającej wnętrze krtani. • Inne rodzaje. Istnieje kilka, rzadkich typów nowotworów, jakie powstają z innych komórek w okolicy krtani. Przykładem może być gruczolakorak, który powstaje z komórek znajdujących się w maleńkich gruczołach umieszczonych w ścianie krtani, które odpowiadają za produkcję śluzu. Ten opis w całości dotyczy raka płaskonabłonkowego krtani. Co jest przyczyną raka krtani? Guz nowotworowy zawsze powstaje przez pojawienie się jednej, chorej komórki. Zwykle przyczyną nieprawidłowego wzrostu komórek są pewne mutacje i uszkodzenia genetyczne, co powoduje, że chore komórki rozmnażają się bardzo szybko i nie są kontrolowane przez organizm. U niektórych ludzi rak krtani rozwija się bez konkretnego powodu. Są jednak pewne czynniki ryzyka, które powodują, że dana osoba może być bardziej narażona na rozwój choroby: • Wiek. Rak krtani rozwija się częściej u osób starszych, po 60- tym roku życia. • Palenie papierosów. Szkodliwy dym nikotynowy podczas palenia papierosów, zanim dostanie się do płuc przechodzi najpierw przez krtań i powoduje podrażnienie oraz uszkodzenie krtani i może być przyczyną przewlekłych infekcji, co może w efekcie prowadzić do raka. • Nadużywanie alkoholu, zwłaszcza wódki. • Nieodpowiednia dieta, szczególnie, jeśli brak w niej odżywczych minerałów i witamin. • Narażenie na długotrwałe działanie pewnych chemikaliów, oparów lub zanieczyszczeń, co podrażnia krtań. • Wirus brodawczaka ludzkiego. Objawy: • Pierwszym objawem jest zwykle chrypa, gdyż większość nowotworów krtani pojawia się początkowo w okolicach strun głosowych. Najczęściej jednak chrypa jest oznaką zapalenia krtani, które w ogóle nie ma związku z nowotworem. Należy pamiętać, że w przypadku, jeśli objawy zapalenia krtani nie mijają po upływie tygodnia i chrypa trwa od 2 do 4 tygodni konieczna jest wizyta u lekarza, ponieważ istnieje ryzyko rozwoju nowotworu. • Inne objawy to guz w krtani. Może się to przejawiać bólem gardła, trudnościami w połykaniu oraz oddychaniu, a także uczuciem, że w gardle znajduje się jakieś ciało obce. Guz może pojawić się jeszcze przed ochrypłym głosem, gdyż guz nie rozwija się w okolicy strun głosowych. • Jeśli nowotwór rozprzestrzenia się do pobliskich węzłów chłonnych, może objawić się obrzękiem szyi. • Jeśli rak stale się rozwija i rozprzestrzenia, mogą pojawiać się różne objawy w zależności od miejsc, jakich dotyka. Wszystkie z wymienionych wyżej objawów, mogą wynikać z innych chorób, niekoniecznie nowotworów, dlatego ważne jest przeprowadzenie odpowiednich badań diagnostycznych. Jak rozpoznawany jest rak krtani? Jeśli lekarz podejrzewa raka krtani, może skierować pacjenta do specjalisty od leczenia uszu, gardła i nosa- laryngologa. Wstępna ocena stanu zdrowia obejmuje sprawdzenie gardła przy pomocy zwykłego obejrzenia go przy pomocy światła i lusterka. Czasami może być konieczne badanie o nazwie endoskopia igłowa, polegające na wprowadzeniu do gardła przez nos cienkich, elastycznych rurek, które posiadają światłowodowe kanały, dzięki którym lekarz może zaobserwować dokładne zmiany, jakie zaszły wewnątrz gardła. Podczas tego badania, gardło jest najpierw poddawane znieczuleniu, dlatego też zabieg nie jest wygodny. W przypadku, gdy któreś z wyżej wymienionych badań wykaże niepokojące zmiany, może być zlecone przeprowadzenie biopsji, która polega na pobraniu próbki tkanki gardła, a następnie zbadanie jej pod mikroskopem w celu znalezienia komórek nowotworowych. Próbkę tkanki pobiera się przy pomocy cienkiego, elastycznego narzędzia, które wprowadza się do krtani przez nos. Przyrząd ten zawiera światło, które podobne jest do tego używanego podczas endoskopii igłowej i daje także możliwość obserwacji tchawicy i przełyku. Jeśli powyższe badania potwierdziły obecność komórek nowotworowych, możliwe, że lekarz będzie chciał przeprowadzić jeszcze kilka innych, dodatkowych procedur. Często obejmują one biopsję lokalnych węzłów chłonnych, którą przeprowadza się przy pomocy cienkiej igły. Pozwala to ocenić jak daleko zdążyły rozprzestrzenić się komórki rakotwórcze. Inne badania mogą być przeprowadzone w celu sprawdzenia, czy nie doszło do przerzutów. Najczęściej wykonywane w tym przypadku są tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny. Z wyżej wymienionych metod diagnostycznych wynika, że należy wykonać kolejno badania sprawdzające: 1. Czy doszło do pojawienia się guza w krtani, 2. Czy nowotwór rozprzestrzenił się do pobliskich węzłów chłonnych, 3. Czy nowotwór rozprzestrzenił się do innych części ciała. Biopsja komórek nowotworowych pozwala stwierdzić, na jakim poziomie rozwoju jest rak. Pewne cechy pomagają określić stopnień zaawansowania choroby. Poszczególne klasy rozwoju raka krtani: • Klasa 1 (niski stopień). Komórki nie są bardzo zmienione i nadal przypominają normalne. Zwykle rozwijają się bardzo powoli i nie są jeszcze złośliwe. • Klasa 2 (faza pośrednia). • Klasa 3 (wysoki poziom). Komórki są bardzo mocno zmienione przez nowotwór. Mnożą się bardzo szybko i są złośliwe. Najlepszym sposobem na podjęcie skutecznego leczenia, jest zdiagnozowanie raka dość szybko, w pierwszej fazie jego rozwoju. Najczęściej przeprowadzaną metodą leczenia jest operacja usunięcia guza, tylko wtedy można powiedzieć o całkowitym pozbyciu się nowotworu z organizmu. Prosimy oceń stronę/treści: Nowotwór złośliwy krtani, rak krtani Ocena: 70 % na 100% Liczba opinii: 8 Autor tekstu: mgr Karolina W., Warszawa, 2010 - 2022. Kopiowanie i rozpowszechnianie tekstu jest zabronione. Jeśli spodobał Ci się powyższy tekst, daj nam Chcesz wiedzieć więcej na ten temat? Skorzystaj z wyszukiwarki i przeszukaj serwis: Zobacz również: AIDS, HIV, zespół nabytego niedoboru odporności, wirus Białaczka Choroba refluksowa przełyku Guz olbrzymiokomórkowy kości, osteoclastoma Miastenia, miastenia rzekomoporaźna, choroba Erba-Goldflama Międzybłoniak Mięsak Ewinga, guz Ewinga Mięsak Kaposiego, opryszczka Nowotwór jelita grubego i odbytnicy, rak jelita Nowotwór złośliwy krtani, rak krtani Nowotwór złośliwy pęcherza moczowego, rak pęcherza Nowotwór złośliwy pęcherzyka żółciowego, rak Nowotwór złośliwy pochwy, rak pochwy Ostra białaczka limfoblastyczna Pęcherzyca Alalia, zaburzenie mowy Chrypa, chrypka Dyzartria Gruczolak, nowotwór nabłonkowy, tkanka nabłonkowa Immunoterapia, odczulanie Komórki atypowe Pień mózgu Tarczyca Tagi: Nowotwór złośliwy krtani, rak krtani Carcinoma laryngis Malignant neoplasm of the larynxbrodawczak, nowotwor, nowotwór, objawy raka, rak krtani, rak krtani objawy, rak krtani pierwsze objawy, rak krtani rokowania, rak leczenie, rak objawy
jak długo rozwija się rak krtani